ماستیت التهاب بافت پستان است که گاهی اوقات با عفونت همراه است. التهاب
باعث درد، تورم، گرمی و قرمزی سینه می شود. تب
و لرز نیز می تواند از علائم این التهاب باشد. ماستیت بیشتر زنان شیرده را تحت تاثیر
قرار می دهد، از این رو به آن ماستیت شیردهی نیز گفته می شود، با این حال این
وضعیت هم در زنانی که شیردهی نمی کنند و هم در مردان، می تواند مشاهده شود.
ماستیت در دوران شیردهی می تواند باعث احساس خستگی در شما شود و
مراقبت از کودک را دشوار می کند؛ حتی گاهی اوقات
ورم پستان باعث می شود که مادر قبل از زمان مقرر، کودک خود را از شیر بگیرد. اما
به گفته پزشکان، ادامه شیردهی حتی با مصرف آنتی بیوتیک برای درمان ورم پستان، برای
شما و کودکتان بهتر است. در ادامه این مقاله، به طور کامل در مورد ماستیت و راه
های درمان آن صحبت خواهیم کرد.
انواع مختلف ماستیت یا التهاب پستان عبارتند از:
1. ماستیت شیردهی: این نوع عفونت بر زنان شیرده تأثیر می
گذارد. این عارضه ماستیت دوران نفاس نیز نامیده می شود و شایع ترین نوع ماستیت است.
2. ماستیت پری داکتال: زنان یائسه و افراد سیگاری بیشتر در
معرض ابتلا به این نوع ماستیت هستند. این عارضه اکتازی مجرای پستانی نیز نامیده می
شود و زمانی رخ می دهد که مجاری شیر ضخیم شود. نوک
پستان روی سینه آسیب دیده ممکن است به سمت داخل بچرخد (نوک پستان معکوس) و ترشحات
شیری تولید کند.
علائم و نشانه های ماستیت می تواند به طور ناگهانی ظاهر شود. این
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت یا احساس
گرمی سینه هنگام لمس
- تورم سینه
- ضخیم شدن بافت
سینه یا توده سینه
- درد یا احساس
سوزش به صورت مداوم یا در هنگام شیردهی
- قرمزی پوست
- احساس بیماری
و ضعف عمومی
- تب 101 فارنهایت
(38.3 درجه سانتیگراد) یا بیشتر
شیری که در بافت سینه متراکم شده است، عامل اصلی ورم پستان
است. علت های دیگر ایجاد این عارضه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مجرای سیر مسدود شده: اگر سینه در هنگام شیردهی به طور کامل خالی نشود، ممکن
است یکی از مجاری شیر مسدود شود. انسداد باعث برگشت شیر شده و در
نهایت، منجر به عفونت سینه می شود.
- ورود باکتری به بافت سینه: باکتری های سطح پوست و دهان کودک می توانند از طریق
شکافی در پوست نوک پستان یا از طریق سوراخ مجرای شیر، وارد مجاری شیر شوند. زمانی که شیر موجود در سینه خالی نشود، زمینه رشد باکتری ها
فراهم می شود.
ورم پستان بیشتر در طول شش تا دوازده هفته اول شیردهی رخ می
دهد. اما مردان و همچنین زنانی که شیر
نمیدهند نیز به ورم پستان مبتلا میشوند. عواملی که زمینه ابتلا به ماستیت یا ورم
پستان را فراهم می کنند، عبارتند از:
- سابقه ابتلا به ماستیت در دوران شیردهی.
- نوک سینه های زخمی یا ترک خورده، البته ماستیت می تواند بدون شکستگی پوست ایجاد
شود.
- بستن سوتین تنگ یا فشار آوردن به سینه هنگام استفاده از کمربند ایمنی یا حمل کیف
سنگین که ممکن است جریان شیر را محدود کند.
- خستگی بیش از حد یا استرس بالا
- تکنیک نادرست شیر دادن به کودک
- تغذیه نامناسب
- اعتیاد به تنباکو یا نیکوتین و سیگار کشیدن
- استفاده از ایمپلنت های پستان
- دیابت یا سایر بیماری های خود ایمنی
- اگزما یا شرایط پوستی مشابه
در صورتی که ماستیت به درستی درمان نشود، به دلیل مسدود شدن
مجاری سینه می تواند باعث ایجاد چرک و آبسه
در سینه شود. در ادامه این مطلب در مورد راه های درمان ماستیت به طور کامل صحبت
خواهیم کرد. معمولا برای تخلیه چرک، به جراحی نیاز است. برای جلوگیری از این عارضه، به محض بروز نشان ها و علائم ماستیت
پستان با پزشک خود صحبت کنید.
برای اینکه رابطه شیردهی با نوزاد خود را به بهترین شکل
آغاز کنید و همچنین، برای جلوگیری از عوارضی مانند ماستیت پستان، بهتر است در
ابتدا با یک مشاور شیردهی مشورت کنید. مشاور شیردهی می تواند نکات لازم را به شما ارائه دهد و توصیه های
ارزشمندی را در مورد تکنیک های صحیح شیردهی، ارائه کند. همچنین، با رعایت نکات زیر،
می توانید خطر ابتلا به ورم پستان را به حداقل برسانید:
- در دوران شیردهی شیر سینه ها را کاملا تخلیه کنید.
- به کودکتان اجازه دهید قبل از اینکه از سینه دیگر استفاده کند، یک سینه را
کاملا خالی کند.
- در هر بار شیردهی، موقعیت و نحوه شیردهی خود را تغییر دهید.
- اطمینان حاصل کنید که کودک در حین شیردهی به درستی دهان خود را به سینه چفت می
کند.
- اگر سیگار می کشید، از پزشک خود در مورد ترک سیگار سوال کنید.
پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و از شما در مورد
علائم و نشانه ها سوال می کند. کشت شیر مادر ممکن است به پزشک کمک
کند تا بهترین آنتی بیوتیک را برای تعیین کند، به خصوص اگر عفونت شدید باشد.
علاوه بر این یک نوع نادر از سرطان سینه، که سرطان سینه
التهابی خوانده می شود، می تواند باعث قرمزی و تورم شود که در ابتدا ممکن است با
ورم پستان اشتباه گرفته شود. از این رو، پزشک ممکن
است ماموگرافی یا سونوگرافی یا هر دو را توصیه کند. اگر علائم و نشانه هایتان حتی پس از اتمام دوره آنتیبیوتیک
باقی بماند، ممکن است نیاز به بیوپسی داشته باشید تا اطمینان حاصل شود که علائم
ناشی از سرطان سینه نیست.
از آنجایی که نتایج تست های تصویربرداری، نقش
بسیار کلیدی در روند درمان و بهبود بیمار دارند، انجام این تست ها در کلینیک های
معتبر نیز یک اصل اساسی محسوب می شود. مرکز رادیولوژی و سونوگرافی دکتر وهاب آقایی،
یکی از بهترین مراکز تصویربرداری تهران محسوب می شود.
درمان ورم پستان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. آنتی بیوتیک ها: اگر عفونت داشته
باشید، معمولا استفاده از آنتی بیوتیک در یک دوره 10 روزه ضروری است. مصرف تمام داروها و اتمام دوره، برای به حداقل رساندن
احتمال عود این بیماری بسیار مهم است. اگر ورم
پستان شما پس از مصرف آنتی بیوتیک برطرف نشد، حتما با پزشک خود صحبت کنید.
2. مسکن ها: پزشک شما ممکن است مسکن
های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن را توصیه کند.
نکاتی که لازم
است هنگام درمان ماستیت بدانید:
اگر در دوران شیردهی، دچار ماستیت پستان شده باشید، ادامه شیردهی
بی خطر است. شیردهی در واقع به رفع عفونت کمک می
کند. از شیر گرفتن ناگهانی کودک،
احتمالا علائم و نشانه های شما را بدتر می کند.
ممکن است پزشک شما را برای کمک و حمایت مداوم به یک مشاور شیردهی
ارجاع دهد. پیشنهادات مشاور برای تنظیم تکنیک
های شیردهی، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از پر کردن طولانی مدت سینه با شیر، قبل از شیردهی خودداری کنید.
- اطمینان از اینکه شیرخوار به درستی دهان خود را چفت سینه می کند، زمانی که سینه
پر شده است، می تواند دشوار باشد. دوشیدن مقدار کمی شیر با دست، قبل
از شیردهی می تواند در این مورد کمک کننده باشد.
- سینه را در حین شیردهی یا تخلیه شیر، از ناحیه آسیب دیده به سمت پایین به سمت
نوک پستان ماساژ دهید.
- اطمینان حاصل کنید که سینه شما در دوران شیردهی به طور کامل تخلیه می شود. اگر در تخلیه قسمتی از سینه خود مشکل دارید، قبل از شیردهی یا
تخلیه شیر، کپمرس گرم روی سینه قرار دهید.
- شیر دادن را ابتدا در سمت آسیب دیده، زمانی که شیرخوار شما گرسنه تر است و با
شدت بیشتری می مکد، شروع کنید.
- موقعیت های شیردهی خود را هر بار تغییر دهید
برای رفع ناراحتی، می توانید نکات زیر را در خانه امتحان
کنید:
- از پر کردن طولانی مدت سینه با شیر قبل از شیردهی خودداری کنید.
- پس از شیردهی از کمپرس خنک یا کمپرس یخ روی سینه خود استفاده کنید.
- می توانید از لباس زیر های مخصوص برای سینه ها استفاده کنید که درد و ناراحتی
کمتری احساس کنید.
- به اندازه کافی استراحت کنید.
منبع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mastitis/diagnosis-treatment/drc-20374834
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mastitis/diagnosis-treatment/drc-20374834
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15613-mastitis