کلسیفیکاسیون پستان، رسوب کلسیم در بافت پستانی می‌باشد
که بصورت نقاط سفید در ماموگرافی دیده
میشود و معمولا آنقدر کوچک هستند که لمس نمی‌شوند. اما تشخیص کلسیفیکاسیون در ماموگرافی
ممکن است برای شخص نگرانی ایجاد کند. در این مقاله بیان میکنیم علائم کلسیفیکاسیون پستانی
چیست، در ماموگرافی چگونه بررسی میشود و تا چه میزان می‌تواند خطرناک باشد. همچنین به
بررسی روش‌های درمانی کلسیفیکاسیون پستان می‌پردازیم.
کلسیفیکاسیون عبارت است از جمع شدن کلسیم در یکی از بافت‌های بدن. این وضعیت
به طور طبیعی در بافت استخوانی روی داده که موجب تشکیل استخوان میشود. اما ممکن
است به صورت بیمارگونه در بافت‌های نرم نیز ایجاد شود و سبب بروز مشکلات شود.
کلسیفیکاسیون پستان، رسوبات کوچک کلسیمی است که در بافت پستان زنان ایجاد میشود. آنها بسیار شایع هستند
و معمولاً خوش خیم (غیرسرطانی) هستند. کلسیفیکاسیون سینه در ماموگرافی به صورت لکه‌های سفید روشن یا نقطه
روی زمینه بافت نرم پستان ظاهر میشود. در برخی موارد، انواع خاصی از کلسیفیکاسیون پستان ممکن است سرطان پستان را نشان
دهد.
دو نوع کلسیفیکاسیون پستان داریم: ماکرو کلسیفیکاسیون و میکرو کلسیفیکاسیون
ماکرو کلسیفیکاسیون
نقاط سفید بزرگی هستند که در ماموگرافی دیده می‌شوند و عمدتا
به صورت پراکنده در بافت پستان پخش شده‌اند. معمولا دریک دوم خانم‌های بالای 50 سال
و یک دهم خانم‌های زیر 50سال دیده می‌شوند و عموماً غیر سرطانی و خوش خیم می‌باشند.
میکروکلسیفیکاسیون
میکروکلسیفیکاسیون رسوبات ریز کلسیم هستند که به صورت لکه‌های سفید کوچک در ماموگرافی ظاهر می‌شوند. آنها معمولاً در ناحیه‌ای از پستان یافت
می‌شوند که سلول‌ها با سرعت بیشتری نسبت به حالت طبیعی تعویض می‌شوند. میکروکلسیفیکاسیون
معمولاً با سرطان ارتباط ندارد. اما گروهی از آنها در یک ناحیه از پستان (یک خوشه)
ممکن است نشانه‌ای از موارد زیر باشد:
1) تغییر پیش سرطانی
2) سرطان پستان در اوایل
کلسیفیکاسیون پستان علائمی ایجاد نمی‌کند زیرا
خیلی کوچک هستند و در یک معاینه معمول پستان احساس نمی‌شود. کلسیفیکاسیون پستان
فقط از طریق ماموگرافی مشاهده میشود. به طور معمول با سونوگرافی پستان دیده نمی‌شوند و
هرگز از طریق MRI پستان تشخیص داده نمی‌شوند.
کلسیفیکاسیون‌ها عمدتا غیر سرطانی و خوش خیم
هستند. اما بعضی طرح‌های معین آنها
نظیر تراکم خوشه‌ای نقاط سفید همراه با اشکال نامنظم نشانگر سرطان پستان می‌باشند.
همان طور که در قسمت قبلی اشاره
شد فرآیند‌های خوش خیم می‌توانند منجر به کلسیفیکاسیون پستان شوند که در این مقاله
به صورت اختصار نام می‌بریم:
-
ضربه به آن در گذشته یا عفونت پستان
-
تومور های خوش خیم پستانی
-
کیست پستان
-
انجام پرتودرمانی پستان در گذشته
-
تجمع کلسیم در رگ های خونی
پستان
هرچند گاهی اوقات می‌توانند نشانگر توسعه زمینه‌ای سرطان نیز باشند. درواقع ممکن است وجود سرطان در مراحل اولیه که داخل مجرا باقی مانده یا حتی کارسینوم
مجرای تهاجمی که به بافت‌های اطراف پستان گسترش یافته است همراه باشند.
در صورت دیده شدن ماکروکلسیفیکاسیون
در ماموگرافی هیچگونه اقدام تکمیلی لازم نمی‌باشد، زیرا ماکروکلسیفیکاسیون‌ها عمدتا خوش خیم هستند. در صورتیکه در ماموگرافی میکروکلسیفیکاسیون دیده
شود معمولا نوع تکمیلی دیگری برای بررسی دقیقتر و با جزئیات بیشتر آن منطقه انجام
میشود.
رادیولوژیست
کلسیفیکاسیون ها را به صورت زیر مشخص می‌کند:
- به وضوح خوش خیم
است: هیچ آزمایش دیگری لازم نیست.
- به احتمال زیاد خوش
خیم است: ممکن است از شما خواسته شود ۶ماه بعد یک ماموگرافی دیگر انجام دهید تا
تغییرات موجود در کلسیفیکاسیون بررسی شود.
- تاحدود کمی یا
زیادی مشکوک: به بررسی های بیشتری نیاز است.
در بیشتر موارد
متخصص رادیولوژی، بیوپسی سوزنی تحت هدایت ماموگرافی را تجویز می‌کند. برای این کار ابتدا سینه
با بی حسی موضعی بی حس میشود تا هرگونه درد و ناراحتی به حداقل برسد سپس
رادیولوژیست قسمت کوچکی از بافت پستان را برداشته و با استفاده از ماموگرافی سوزن
را به کلسیفیکاسیون هدایت می‌کند تا بررسی ها انجام شود. در موارد خاص نیز
رادیولوژیست ناحیه را با استفاده از سونوگرافی یا ام آر آی بررسی می‌کند تا تغییرات بافتی
ناشی از سرطان را نشان دهد.
بیوپسی نشان می‌دهد که آیا میکروکلسیفیکاسیون‌ها غیر
سرطانی (خوش خیم) هستند یا سرطانی (بدخیم). بیشتر میکروکلسیفیکاسیون غیر سرطانی
هستند و نیازی به هیچ درمانی نخواهند داشت.
در صورتیکه کلسیفیکاسیون خوش خیم توصیف شود کمتر از
2% احتمال بروز سرطان وجود دارد. به عبارت دیگر در بیش از 98% اوقات کلسیفیکاسیون‌ها احتمالا بدخیم و سرطانی نیستند و عمدتا هر 6 و یا 12 ماه بررسی می‌شوند. پس از یک
سال پیگیری و مشاهده هیچگونه تغییری در آنها ماموگرافی روتین سالیانه
توصیه میشود.در صورتیکه کلسیفیکاسیون مشکوک باشد پزشک توصیه به انجام نمونه برداری
(بیوپسی) می‌کند و با توجه به نتیجه پاتولوژی آزمایشگاه اگر بدخیم و سرطانی باشد
جراحی و درمان‌های پس از آن صورت می‌گیرد و در صورت خوش خیم بودن فقط
کنترل ماموگرافی میشود.
اگر به شما گفته
شود شما نیاز به عمل جراحی پستان و آزمایش‌های بعدی دارید، احساس نگرانی
طبیعی است. اما مهم این است که به یاد داشته باشید بیشتر جراحی‌های سینه، نشانه
سرطان نیستند. اگر نتایج بیوپسی نشان دهد که سرطان پستان زودرس است، یک جراح یا یک
متخصص توضیحات بیشتری در این باره ارائه می‌دهد. آنها در مورد درمان مورد نیاز با
شما صحبت خواهند کرد و به سوالاتتان پاسخ خواهند داد.