فیبرو آدنوم چیست؟

فیبروآدنوم اغلب دردی ایجاد نمی کند و ممکن است به صورت سفت، صاف و لاستیکی به نظر برسد. شکلی گرد دارد و ممکن است مانند یک نخود در سینه احساس شود و یا مانند یک سکه صاف به نظر برسد. هنگام لمس نیز، به راحتی در بافت سینه حرکت می کند. اگر پزشک وجود فیبروآدنوم را در فردی تشخیص دهد، ممکن است در ابتدا پیشنهاد کند که بیشتر مراقب اندازه و ناراحتی که احساس می کنید، باشد. همچنین، ممکن است برای بررسی توده به بیوپسی یا جراحی برای برداشتن آن نیاز باشد. اما به صورت کلی، بسیاری از توده های فیبروآدنوم، نیازی به درمان های تخصصی تر ندارند.

علائم و نشانه های فیبروآدنوم

 فیبروآدنوم یک توده سفت پستان است که اغلب باعث درد نمی شود. موارد زیر، جز ویژگی های اصلی فیبروآدنوم است:

•         گرد با مرزهای مشخص و صاف
•         به راحتی جابجا می شود
•         سفت یا لاستیکی

فیبروآدنوم اغلب به کندی رشد می کند. اندازه متوسط آن حدود 1 اینچ (2.5 سانتی متر) است، اما می تواند در طول زمان بزرگتر شود. همچنین، ممکن است چند روز قبل از قاعدگی حساس شده یا باعث درد شود. فیبروآدنوم بزرگ ممکن است در اثر لمس درد داشته باشد، اما اغلب، این نوع توده سینه هیچ دردی ایجاد نمی کند.

فیبروآدنوم ممکن است به صورت یک توده منفرد یا چند توده مشاهده شود. همچنین، این توده ها ممکن است در یک سینه یا هر دو سینه ایجاد شوند. برخی از فیبروآدنوم ها با گذشت زمان کوچک می شوند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، بیشتر توده های فیبروآدنوم در نوجوانان، طی چند ماه تا چند سال کاهش می یابند و سپس ناپدید می شوند. همچنین این توده ها ممکن است در طول زمان تغییر شکل دهند؛ برای مثال، ممکن است در دوران بارداری بزرگتر شوند و یا پس از یائسگی کوچک شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بافت سالم پستان نیز ممکن است اغلب اوقات به شکل توده ای احساس شود. اما در صورتی که موارد زیر را احساس گردید، حتما به پزشک مراجعه کنید:

•         یک توده جدید در بافت سینه احساس می کنید.
•         متوجه تغییرات دیگری در سینه خود شده اید.
•         توده سینه ای که به هر طریقی در گذشته چک کرده اید، رشد کرده یا دچار تغییراتی شده است.

علت فیبروآدنوم چیست؟

علت فیبروآدنوم هنوز به صورت دقیق مشخص نیست. اما طبق مطالعات صورت گرفته، این توده ها ممکن است مربوط به هورمون هایی باشند که قاعدگی را کنترل می کنند. برخی انواع کمتر رایج فیبروآدنوم و توده های پستان مرتبط، ممکن است مانند فیبروآدنوم معمولی عمل نکنند. این نوع توده های سینه عبارتند از:

•      فیبروآدنوم های پیچیده: این نوع از فیبروآدنوم ها می توانند در طول زمان بزرگتر شوند. این توده ها می توانند بافت سینه مجاور را فشار داده و یا جابجا کنند.
•      فیبروآدنوم بسیار بزرگ: فیبروآدنوم بسیار بزرگ به سرعت رشد می کند و حدود 2 اینچ (5 سانتی متر) می شود. این توده ها همچنین می توانند بر روی بافت سینه اطراف خود فشار وارد کنند یا آن را از جای خود خارج کنند.
•       تومورهای فیلود: تومورهای فیلود و فیبروآدنوم از بافت های مشابهی ساخته شده اند، اما در زیر میکروسکوپ، تومورهای فیلود متفاوت از فیبروآدنوم به نظر می رسند. تومورهای فیلود معمولاً دارای ویژگی هایی هستند که با رشد سریع تر همراه هستند. بیشتر تومورهای فیلود خوش خیم هستند، این بدان معناست که آنها سرطانی نیستند. اما برخی از تومورهای فیلود ممکن است سرطانی باشند یا تبدیل به سرطان شوند. همچنین، تومورهای فیلود اغلب هیچ دردی ایجاد نمی کنند.

عوارض فیبروآدنوم

توده فیبروآدنوم رایج، بر خطر ابتلا به سرطان سینه تأثیری ندارد. اما در صورت داشتن فیبروآدنوم پیچیده یا تومور فیلود ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه، کمی افزایش یابد.

روش های تشخیص فیبروآدنوم

ممکن است ابتدا هنگام حمام کردن یا دوش گرفتن توده فیبروآدنوم را احساس کنید و یا ممکن است در حین انجام خودآزمایی پستان متوجه آن شوید. فیبروآدنوم همچنین ممکن است در طی یک معاینه پزشکی منظم، یک ماموگرافی غربالگری یا سونوگرافی پستان مشاهده شود.

اگر متوجه وجود یک توده در بدن خود شده اید، ممکن است به تست ‌ها یا روش‌ های خاصی نیاز داشته باشید. اینکه چه آزمایش هایی نیاز دارید بستگی به سن شما و ویژگی های توده سینه دارد. در نهایت پزشک با معاینه شما، می تواند روش های تشخیصی دیگر را برای بررسی بیشتر و دقیق تر توصیه کند. تست های تصویربرداری زیر، جزئیات قابل توجهی در مورد اندازه، شکل و سایر ویژگی های توده سینه ارائه می دهد:

•      سونوگرافی: در سونوگرافی پستان از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از داخل سینه استفاده می شود. اگر کمتر از 30 سال دارید، پزشک شما احتمالاً از سونوگرافی سینه برای بررسی توده سینه استفاده خواهد کرد. سونوگرافی به وضوح اندازه و شکل فیبروآدنوم را نشان می دهد. این تست همچنین می تواند تفاوت بین توده جامد سینه و کیست پر از مایع را نشان دهد.
•       ماموگرافی: در ماموگرافی از اشعه ایکس برای ایجاد تصویری از بافت پستان استفاده می شود. این تصویر ماموگرام نام دارد و می تواند مرزهای فیبروآدنوم را تشخیص دهد و آن را از سایر بافت ها متمایز کند. بافت متراکم سینه، تشخیص تفاوت بین بافت معمولی پستان و آنچه ممکن است فیبروآدنوم باشد را دشوارتر می کند. همچنین، به دلیل خطر تشعشعات ناشی از ماموگرافی، معمولاً برای بررسی توده های سینه در افراد زیر 30 سال استفاده نمی شود.
•      بیوپسی: یک روش معمول بیوپسی برای فیبروآدنوم، بیوپسی با سوزن مرکزی است. معمولا بیوپسی با سوزن مرکزی را یک پزشک رادیولوژیست انجام می دهد. همچنین، یک دستگاه سونوگرافی به پزشک کمک می کند تا سوزن را به نقطه مناسب هدایت کند. در این روش، با استفاده از یک سوزن توخالی خاص، نمونه کوچکی از بافت سینه را جمع آوری می شود. مطالعه آزمایشگاهی نمونه، می تواند نشان دهد که چه نوع توده ای در سینه وجود دارد.

روش های درمان فیبروآدنوم

در اغلب موارد ، فیبروآدنوم نیازی به درمان ندارد، اما برخی اوقات، ممکن است برای برداشتن فیبروآدنوم با رشد سریع، نیاز به جراحی باشد.

زمانی که نیازی به درمان نیست، چه مواردی را باید رعایت کنید؟

اگر نتایج آزمایش تصویربرداری و بیوپسی نشان دهد که توده سینه شما فیبروآدنوم است، ممکن است برای برداشتن آن نیازی به جراحی نداشته باشید. هنگام تصمیم گیری در مورد جراحی، این موارد را در نظر داشته باشید:

•         جراحی می تواند ظاهر سینه شما را تغییر دهد.
•         فیبروآدنوم گاهی اوقات خود به خود کوچک می شود یا از بین می رود.
•         فیبروآدنوم ممکن است بدون تغییر باقی بماند.

اگر تصمیم به انجام عمل جراحی ندارید، ممکن است پزشک شما ویزیت های بعدی را برای بررشی شرایط و رشد فیبروآدنوم توصیه کند. در این ویزیت ها، برای بررسی تغییرات در شکل یا اندازه توده سینه، سونوگرافی انجام خواهید داد. همچنین لازم است در بین ویزیت ها، در صورت مشاهده هرگونه تغییر در سینه، به پزشک خود اطلاع دهید.

زمانی که نیاز به جراحی دارید، چه نکاتی را باید رعایت کنید؟

اگر نتایج آزمایش تصویربرداری یا بیوپسی برای پزشک نگران کننده باشد، ممکن است به جراحی نیاز باشد. همچنین اگر فیبروآدنوم بزرگ باشد، به سرعت رشد کند یا علائم خاصی ایجاد کند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. لازم به ذکر است که جراحی، درمان استاندارد برای فیبروآدنوم های بسیار بزرگ و تومورهای فیلود است.

روش های برداشتن فیبروآدنوم عبارتند از:

•       بریدن: در این روش، جراح از یک تیغ جراحی برای برداشتن کل فیبروآدنوم استفاده می کند.
•       منجمد کردن: در این روش، یک دستگاه نازک به شکل گرز از طریق پوست پستان به فیبروآدنوم وارد می شود. سپس دستگاه بسیار سرد می شود و بافت را منجمد می کند. این کار باعث تخریب و از بین رفتن توده فیبروآدنوم می شود. لازم به ذکر است که این تکنیک در همه مراکز درمانی موجود نیست و فقط در مراکز خاصی انجام می شود.

پس از درمان، فیبروآدنوم های دیگری ممکن است ایجاد شوند. از این رو، اگر توده سینه جدیدی احساس کردید، به پزشک خود اطلاع دهید. در این شرایط، ممکن است نیاز به سونوگرافی، ماموگرافی یا بیوپسی داشته باشید تا بررسی شود که آیا توده جدید پستان، فیبروآدنوم است یا مربوط به یک بیماری یا وضعیت دیگر است.

مراجعه به کلینیک های تصویربرداری معتبر

تصویر برداری و غربالگری پستان در مراکز تصویربرداری و ماموگرافی معتبر و مجهز، می تواند نقش به سزایی در تشخیص زودهنگام و درمان موثر داشته باشد. کلینیک تصویربرداری دکتر وهاب آقایی، یکی از بهترین و مجهزترین کلینیک های تصویربرداری ایران است که با سابقه سالهای طولانی فعالیت موفق، نقش به سزایی در افزایش پیش آگهی و سلامت جامعه داشته است.

منبع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fibroadenoma/symptoms-causes/syc-20352752

https://www.healthline.com/health/fibroadenoma-breast