دلایل و چگونگی انجام بیوپسی غدد لنفاوی

غدد لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند و به بدن شما کمک می‌کنند تا عفونت‌ها را تشخیص دهد و با آن مبارزه کند. یک گره لنفاوی ممکن است در پاسخ به عفونت در جایی از بدن، ملتهب و متورم شود. این غدد هنگامی که به صورت خوشه‌ای متورم می‌شوند، در زیر پوست به شکل توده‌ای ظاهر می‌شوند.

بیوپسی غدد لنفاوی چه زمانی انجام می شود؟

پزشک شما ممکن است غدد لنفاوی متورم یا بزرگ شده را در طول معاینه‌های معمول مشاهده کند. غدد لنفاوی متورم که ناشی از عفونت‌های جزئی یا نیش حشرات است معمولا نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. با این حال، برای رد سایر مشکلات، پزشک ممکن است غدد لنفاوی متورم را تحت نظر گرفته و رشد و پیشرفت آن را در طی زمان بررسی کند.

اگر غدد لنفاوی شما متورم بماند یا حتی بزرگتر شود، پزشک ممکن است بیوپسی غدد لنفاوی را تجویز کند. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا علائم عفونت مزمن، اختلال ایمنی یا سرطان را بررسی کند.

انواع بیوپسی غدد لنفاوی چیست؟

بیوپسی غدد لنفاوی می‌تواند در بیمارستان، مطب پزشک یا سایر مراکز پزشکی انجام شود. این معمولا به صورت سرپایی انجام می‌شود، به این معنی که شما مجبور نیستید یک شب در مرکز درمانی بستری باشید. با بیوپسی غدد لنفاوی، پزشک ممکن است کل غدد لنفاوی را بردارد یا صرفا از غده لنفاوی متورم نمونه‌ برداری کند. هنگامی که پزشک گره یا نمونه را برمی‌دارد، آن را نزد یک آسیب شناس (پاتولوژیست) در آزمایشگاه می‌فرستد تا غده لنفاوی یا نمونه بافت را زیر میکروسکوپ بررسی کند. سه راه برای انجام بیوپسی غدد لنفاوی وجود دارد:

بیوپسی سوزنی (Needle biopsy)

در روش بیوپسی سوزنی، نمونه کوچکی از سلول‌ها را از غدد لنفاوی برداشته می‌شود. این روش حدود 10 تا 15 دقیقه طول می‌کشد. در این روش بیمار بر روی تخت معاینه دراز می‌کشد. پزشک محل بیوپسی را تمیز می‌کند و از دارو برای بی حس کردن ناحیه استفاده می‌کند. سپس یک سوزن ظریف را به غدد لنفاوی وارد می‌کند و نمونه ای از سلول‌ها را خارج می‌کند. سپس سوزن را خارج می‌کند و محل مورد نظر را پانسمان می‌کند.

بیوپسی باز (Open biopsy)

در روش بیوپسی باز نیز، پزشک بخشی از غدد لنفاوی فرد یا کل غده را برمی‌‌دارد. این روش را می‌توان با بی‌ حسی موضعی، با استفاده از یک داروی بی‌ حس‌کننده که روی محل بیوپسی اعمال می ‌شود، انجام داد. هم چنین می‌توانید درخواست بیهوشی عمومی کنید تا در طول این روش بخوابید.

کل این روش بین 30 تا 45 دقیقه طول می‌کشد. در این روش یک برش کوچک در محل مورد نظر انجام می‌شود و پس از اینکه بخشی از غدد لنفاوی برای مطالعه پاتولوژی برداشته شد، محل بیوپسی بخیه زده می‌شود و در نهایت پانسمان می‌شود.

درد معمولا پس از بیوپسی باز خفیف است و پزشک ممکن است داروهای مسکن بدون نسخه را پیشنهاد کند. حدود 10 تا 14 روز طول می‌کشد تا برش بهبود یابد. تا زمانی که محل بخیه‌ها بهبود می‌یابد، باید از فعالیت‌های شدید و ورزش خودداری کنید.

بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (Sentinel biopsy)

این روش معمولا در افرادی که سرطان دارند انجام می‌شود تا مشخص شود سرطان در کجای بدن گسترش می‌یابد. با این روش، پزشک یک رنگ آبی که به آن ردیاب می‌گویند، در نزدیکی محل سرطان به بدن تزریق می‌کند. این رنگ به گره‌‌های لنفاوی نگهبان می ‌رود. گره‌‌های لنفاوی نگهبان اولین بخشی هستند که تومور به آن وارد می‌شود.

پزشک در این روش غده لنفاوی نگهبان را برداشته و به آزمایشگاه می‌فرستد تا از نظر وجود سلول‌های سرطانی بررسی شود. در نهایت، پزشک بر اساس نتایج آزمایشگاهی توصیه‌های درمانی را بررسی کرده و مناسب‌ترین روش درمانی را به شما پیشنهاد خواهد کرد.

خطرات مرتبط با بیوپسی غدد لنفاوی چیست؟

هر نوع عمل جراحی خطراتی دارد. هر سه روش بیوپسی غدد لنفاوی، معمولا خطرات مشابه‌ای دارند. خطرات قابل توجهی که ممکن است پس از انجام بیوپسی رخ دهد عبارتنداز:

●       حساسیت در اطراف محل بیوپسی

●       عفونت

●       خون ریزی

●       بی حسی ناشی از آسیب عصبی تصادفی

ایجاد عفونت پس از بیوپسی نسبتا نادر است و با آنتی بیوتیک قابل درمان است. اگر بیوپسی در نزدیکی اعصاب انجام شود، ممکن است آن ناحیه دچار بی‌حسی شود. البته لازم به ذکر است که هر نوع بی حسی معمولا ظرف چند ماه از بین می‌رود.

زمانی که کل غدد لنفاوی فرد برداشته شود، این عمل لنفادنکتومی نامیده می‌شود و در این شرایط فرد ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز تجربه کند. یکی از اثرات احتمالی این عمل، وضعیتی به نام لنف ادم یا lymphadenectomy است. این شرایط می‌تواند باعث تورم در ناحیه آسیب دیده شود. در این شرایط، پزشک اطلاعات لازم را در مورد مراقبت و درمان به بیمار و همراهان ارائه می‌کند.

چگونه برای بیوپسی غدد لنفاوی آماده شویم؟

قبل از اینکه اقدام به انجام بیوپسی غدد لنفاوی کنید، تمام داروهایی که مصرف می‌کنید را به پزشک شرح دهید. این موضوع شامل داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، سایر رقیق ‌کننده‌های خون و مکمل‌‌ها نیز می ‌شود. همچنین اگر باردار هستید به پزشک خود اطلاع دهید و شرح حال کاملی در مورد هر گونه حساسیت دارویی، حساسیت به لاتکس یا اختلالات خون ریزی به درمانگر خود ارائه دهید.

با اطلاع پزشک، مصرف داروهای رقیق کننده خون (با نسخه یا بدون نسخه) را حداقل پنج روز قبل از انجام بیوپسی غدد لنفاوی، متوقف کنید. همچنین، لازم است چند ساعت قبل از بیوپسی، غذا نخورید یا مایعات ننوشید. پزشک دستورالعمل‌های دقیق تری در مورد نحوه آماده شدن برای بیوپسی، اراده خواهد داد.

ممکن است قبل از انجام بیوپسی، پزشک سی تی اسکن یا سونوگرافی درخواست کند. این کار معمولا برای غدد لنفاوی غیر طبیعی که نزدیک سطح پوست نیستند، انجام می‌شود. اسکن به پزشک شما کمک می‌کند تا سوزن را به محل مناسب برای بیوپسی هدایت کند. انتخاب یک مرکز رادیولوژی و سونوگرافی معتبر و به روز می‌تواند در نتایج بیوپسی شما تاثیر مثبتی داشته باشد. مرکز رادیولوژی و سونوگرافی دکتر وهاب آقایی، یکی از به روزترین و معتبرترین مراکز تصویر برداری در تهران است که همراه با کادر متخصص و مجرب خود، همواره آماده ارائه خدمات با کیفیت و رضایت بخش به بیماران می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر تماس بگیرید.

روند بهبودی پس از بیوپسی غدد لنفاوی چگونه است؟

درد و حساسیت ممکن است تا چند روز پس از بیوپسی ادامه یابد. ممکن است از شما بخواهند پس از انجام بیوپسی مدتی تحت مراقبت و نظارت باشید. پرستار در این حین، محل پانسمان را بررسی می‌کند تا وجود علائم خونریزی را بررسی کند. همچنین در این مدت، فشار خون، سطح نبض و اکسیژن و درجه حرارت بیمار تحت نظارت قرار می‌گیرد.

مراقبت‌های پس از بیوپسی غدد لنفاوی

اغلب بیماران همان روزی که بیوپسی انجام می‌دهند، به خانه خود باز می‌گردند. اگر فرد بی حسی موضعی داشته باشد، معمولا می‌تواند مدت کوتاهی پس از آن به خانه برود. اما در صورت انجام بپوپسی با بیهوشی عمومی، چند ساعت باید در بیمارستان باشید. به طور معمول فرد می‌تواند به محض بیدار شدن شروع به نوشیدن کند و در صورتی که گرسنه شد و احساس بدی نداشت، غذا بخورد. پس از بیهوشی عمومی لازم است یک نفر شما را تا خانه همراهی کند و در 24 ساعت اول کنار شما باشد.

روش‌های خانگی مراقبت پس از انجام بیوپسی غدد لنفاوی

پرستار معمولا به فرد خواهد گفت که چگونه در چند روز آینده از زخم مراقبت کند. همچنین لازم است حدودا 7 تا 10 روز بعد به بیمارستان مراجعه کنید تا بخیه‌های شما کشیده شود. ناحیه اطراف زخم ممکن است برای چند روز متورم، کبود و حساس باشد.

 پس از رسیدن به خانه، محل بیوپسی را دائما تمیز و خشک نگه دارید. ممکن است پزشک از شما بخواهد تا چند روز پس از جراحی، از دوش گرفتن یا حمام کردن خودداری کنید. همچنین باید به محل بیوپسی و وضعیت جسمانی خود پس از عمل توجه زیادی داشته باشید. در صورت مشاهده علائم عفونت یا عوارض، زیر حتما به پزشک خود مراجعه کنید:

●       تب

●       لرز

●       ورم

●       درد شدید

●       خونریزی یا ترشح از محل بیوپسی

نتایج بیوپسی غدد لنفاوی چه زمانی آماده می شود؟

همانطور که قبلا اشاره شد، نمونه برداری جهت بررسی میکروسکوپی بافت غدد لنفاوی انجام می‌شود. پس از انجام بیوپسی، پزشک غدد لنفاوی یا نمونه کوچکی از آن را برای متخصص پاتولوژی می‌فرستد. آنها بافت را روی یک اسلاید قرار می‌دهند و آن را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند. پاتولوژیست پس از بررسی شرایط و موقعیت سلول‌ها، طبیعی بودن یا نبود سلول‌ها را بررسی خواهد کرد. همچنین نمونه مورد نظر از لحاظ وجود سلول‌های سرطانی نیز بررسی می‌شود.

نتایج بررسی‌های پاتولوژی نمونه ممکن است متفاوت باشد. اگر بیوپسی غدد نگهبان انجام شود، پاتولوژیست می‌تواند در حین نمونه برداری، علائم سرطان را بررسی می‌کند. در صورتی که سلول سرطانی مشاهده شود، جراح ممکن است تصمیم بگیرد که بخش بیشتری از غدد لنفاوی را از بدن بیمار خارج کند.

اگر بیوپسی سوزنی انجام شود، ممکن است نتایج فرد در همان روز آماده شود. اما برای نتایج نمونه برداری باز باید کمی بیشتر صبر کنید. مدت زمان مشخص شدن نتیجه نهایی، بستگی به این دارد که آیا به آزمایشات دیگری نیاز دارید یا خیر. اگر به آزمایشات بیشتری نیاز نباشد، ممکن است 2 تا 3 روز پس از عمل از نتیجه مطلع شوید.

در غیر این صورت ممکن است 7 تا 10 روز برای نتیجه نهایی صبر کنید. گاهی اوقات نیز بررسی‌های بیشتر، باعث می‌شود نتیجه دیرتر آماده شود.

نتایج احتمالی پاتولوژی

با انجام بیوپسی غدد لنفاوی، پزشک معمولا علائم عفونت، اختلال ایمنی یا سرطان را بررسی می‌کند. نتایج بیوپسی می‌تواند نشان دهد که فرد هیچ یک از این شرایط را ندارد و یا بدن او با یکی از آن‌ها درگیر است. اگر سلول‌های سرطانی در بیوپسی شناسایی شوند، می‌تواند نشانه یکی از شرایط زیر باشد:

●       لنفوم هوچکین (Hodgkin’s lymphoma)

●       لنفوم غیر هوچکین  (non-Hodgkin’s lymphoma)

●       سرطانپستان

●       سرطان دهانی

●       سرطان خون یا لوسمی

اگر نتایج بیوپسی سرطان را رد کند، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری را برای تعیین علت بزرگ شدن غدد لنفاوی فرد تجویز کند. نتایج غیر طبیعی بیوپسی غدد لنفاوی همچنین می‌تواند به معنای ابتلا به عفونت یا اختلال سیستم ایمنی باشد. بیماری‌هایی که ابتلا به آنها در بیماران مبتلا به تورم غدد لنفاوی شایع‌تر است عبارتند از:

●       عفونت کردن یک دندان

●       یک عفونت پوستی

●       روماتیسم مفصلی

●       تب خراش گربه

●       بیماری سل

●       مونونوکلئوز

●       لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یا لوپوس

●       HIV یا سایر بیماری‌های مقاربتی مانند سیفلیس یا کلامیدیا

منبع:

https://www.healthline.com/health/lymph-node-biopsy#takeaway

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/hodgkin-lymphoma/getting-diagnosed/tests-diagnose/lymph-node-biopsy