بزرگ شدن سینه در مردان و پسران یا ژنتیکوماستی عارضهای
است که بر اثر عوامل مختلفی ایجاد میشود. این مشکل در بسیاری از افراد سبب ایجاد
حس شرمساری و کاهش اعتماد به نفس میشود. در ادامه این مطلب قصد داریم در خصوص این
عارضه، علائم و روشهای درمان آن توضیحاتی ارائه کنیم.
آنچه
در ادامه درباره ژنیکوماستی خواهید خواند:
|
ژنتیکوماستی به معنای افزایش حجم بافت غدد سینه در مردان و پسران است
که در نتیجه اختلال و عدم تعادل در میزان هورمون های استروژن و پروژسترون ایجاد میشود. ژنیکوماستی میتواند یک یا هر دو سینه را تحت تأثیر قرار دهد و سبب از بین
رفتن تقارن سینهها شود.
اگر چه ممکن است ژنتیکوماستی در نتیجه عوامل مختلفی ایجاد شود اما
بطور کلی، این عارضه در مردان یا بر اثر تغییرات طبیعی در میزان هورمونهای بدن
رخ میدهد. به طور کلی ژنیکوماستی مشکلی جدی نیست اما تحمل آن در برخی از موارد میتواند دشوار باشد. مردان و پسرانی که دچار عارضه ژنتیکوماستی هستند گاهی اوقات در
سینههای خود احساس درد میکنند و این عامل سبب حس شرمساری در آنها میشود.
ژنتیکوماستی ممکن است خود به خود برطرف شود اما اگر ادامه پیدا کند، درمانهای
دارویی و جراحی میتواند مؤثر باشد.
نشانهها و علائم ژنیکوماستی عبارتند از:
- التهاب بافت سینه
- حساسیت سینهها
- احساس درد سینه در مردان
در صورتی که در سینههای خود احساس التهاب شدید، درد یا حساسیت زیاد، و ترشح از نوک پستان احساس میکنید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
ژنیکوماستی زمانی
ایجاد میشود که نسبت ترشح هورمون تستوسترون به استروژن کاهش پیدا کند. این کاهش
میتواند در نتیجه عواملی باشد که تأثیر تستوسترون در بدن را متوقف میکنند،
میزان تستوسترون بدن را کاهش میدهد، و یا سطح استروژن بدن را افزایش میدهند.
عوامل متعددی میتواند سبب به هم ریختن تعادل هورمونی در مردان شود. این عوامل
عبارتند از:
تغییرات طبیعی
هورمونی
هورمونهای تستوسترون و استروژن ویژگیهای جنسیتی در زنان یا مردان را تعیین و کنترل میکنند. تستوسترون وظیفه کنترل ویژگیهای مردانه مانند حجم عضلانی و موهای صورت و
بدن را به عهده دارد. این در حالیست که هورمون استروژن ویژگی های زنانه از جمله
رشد سینهها را باعث میشود.
بسیاری از افراد تصور میکنند که استروژن یک هورمون کاملاً زنانه است اما این
هورمون در بدن مردان نیز به مقدار کم ترشح میشود. بالا بودن بیش از حد نسبت
استروژن به تستوسترون در مردان سبب بزرگ شدن سینهها یا به اصطلاح ژنیکوماستی میشود.
- ژنتیکوماستی در نوزادان: بیش از نیمی از
نوزادان در هنگام تولد تحت تأثیر استروژن موجود در بدن مادر با سینههای بزرگ به
دنیا میآیند. معمولاً تورم بافت سینه در نوزادان در دو الی سه هفته اول پس از
تولد از بین میرود.
- ژنتیکوماستی در دوران بلوغ: ژنیکوماستی در نتیجه
تغییرات هورمونی در دوران بلوغ بسیار شایع است. در بسیاری از موارد التهاب سینهها
بدون انجام هیچ گونه درمانی ظرف مدت شش ماه از برطرف میشود.
- ژنیکوماستی در بزرگسالان: شیوع ژنیکوماستی در
سنین 50 تا 69 سالگی در مردان به اوج خود میرسد. حداقل یک مرد از هر چهار مرد تحت
تأثیر این عارضه قرار میگیرند.
مصرف برخی از داروها
بعضی از داروها نیز میتوانند سبب ژنیکوماستی شوند. این داروها عبارتنداز:
- داروهای آنتی آندروژن که برای درمان بزرگ شدنپروستات، سرطان پروستات و بیماریهای دیگر به کار میروند.
- داروهای استروئیدی آنابولیک که برای درمان برخی
از بیماریها و یا به طور غیر قانونی توسط بعضی ورزشکاران استفاده میشوند.
- داروهای ایدز، ژنتیکوماستی میتواند در مردان
مبتلا به HIV که
درمان رژیمی خاصی دنبال میکنند نیز ممکن است ایجاد شود.
- داروهای ضد اضطراب مانند والیوم یا دیازپام
- داروهای ضد افسردگی
- آنتی بیوتیکها
- داروهای شیمی درمانی سرطان
مصرف الکل و مواد مخدر
مصرف بیش از حد مشروبات الکلی و برخی از مواد مخدر شامل آمفتامینها،
ماریجوانا، هروئین و متادون میتواند سبب ژنیکوماستی شود.
سایر بیماریها
برخی از بیماریها می توانند سبب اختلالات هورمونی و در نتیجه ژنیکوماستی
شوند. بیماریهایی مانند سیروز کبدی، تومورهای سرطانی، پرکاری تیروئید و سوء
تغذیه. گاهی نیز ژنیکوماستی میتواند در نتیجه مصرف برخی از داروها و یا روغنهای
گیاهی مانند روغن رازیانه یا اسطوخودوس ایجاد شود.
به منظور تشخیص ژنیکوماستی و علت به وجود آورنده آن در مرحله اول پزشک شما با
انجام معاینات بالینی و پرسش در خصوص سوابق بیماری، مصرف داروها و بیماریهای
ژنتیکی در خانوادهتان، تشخیصهای اولیه خود را انجام میدهد. علاوه بر این، ممکن
است پزشک شما معاینه فیزیکی و بررسی دقیق بافت پستانها را در دستور کار خود قرار
دهد. آزمایشات اولیهای که به منظور شناسایی علت بوجود آورنده ژنیکوماستی در مردان
انجام میشوند عبارتنداز:
- آزمایش خون
- ماموگرافی سینه
علاوه بر این، ممکن است شما بسته به نتیجه آزمایشات اولیه نیاز به انجام
آزمایشات تشخیصی زیر را داشته باشید:
- سونوگرافی بیضهها
- نمونه برداری
- ام آر آی
- سی تی اسکن
در بسیاری از مواد، بزرگ شدن سینه در مردان یا ژنیکوماستی به مرور
زمان برطرف میشود و نیازی به درمان ندارد. هر چند، در صورتی که ژنیکوماستی در
نتیجه یک بیماری یا شرایط خاص مانند سوء تغذیه یا پرکاری تیروئید ایجاد شده باشد،
به منظور درمان این عارضه ابتلا باید عامل ایجاد کننده را با روشهای درمانی برطرف
نمود. در صورتی که شما داروهایی مصرف میکنید که ممکن است سبب ژنیکوماستی شود،
ممکن است به توصیه پزشک برای مدتی لازم باشد مصرف آن دارو را قطع کرده و یا آن را
با دارویی دیگر جایگزین کنید. در بزرگسالانی که ژنیکوماستی علت واضحی بجز تغییرات
طبیعی هورمونی ندارد، پزشک ممکن است در دورههای شش ماهه فرد را زیر نظر بگیرد تا
روند کاهش یا افزایش رشد سایز سینه در مردان را بررسی کند. ژنیکوماستی معمولاً در
طی دو سال و بدون نیاز به هیچ درمانی از بین میرود.
در صورتی که ژنیکوماستی به طور خود به خود درمان نشود و یا سبب درد
یا علائم آزار دهنده شود، ممکن است از روشهای زیر برای درمان آن استفاده شود.
مصرف دارو
داروهایی که برای درمان سرطان سینه یا سایر بیماریها استفاده می شود
ممکن است در درمان ژنیکوماستی در مردان تأثیرگذار باشد. این داروها عبارتند از:
- تاموکسیفن
- و آروماتازها از جمله آناستروزول
اگرچه این داروها
دارای تأییدیه سازمان غذا و دارو هستند، به طور مشخص برای درمان افراد مبتلا به
ژنیکوماستی مورد تأیید قرار نگرفتهاند.
عمل جراحی ژنیکوماستی
چگونه است
در
صورتی که بزرگ شدن سینه در مردان بیش از حد باشد و سبب آزار و اذیت روحی آنها شود
، پس از طی درمانهای اولیه و بنابر تشخیص پزشک، ممکن است از یکی از روشهای جراحی
زیر برای درمان آن استفاده گردد:
- لیپوساکشن:
در این جراحی چربیهای بافت سینه برداشته میشود اما این جراحی تأثیری روی بافت
غددی پستان ندارد.
- ماستکتومی:
این نوع جراحی با هدف حذف بافتهای غددی پستان انجام میشود. این جراحی معمولاً از
طریق ایجاد برشهای کوچک روی سینه انجام میشود. در روشهای کمتر تهاجمی، مدت
زمان ریکاوری پس از عمل ماستکتومی کوتاهتر است.
نوع
جراحی مورد استفاده در ژنیکوماستی و همچنین میزان بافت برداشته شده از سینه در
مردان، مدت زمان جراحی و ریکاوری پس از عمل را تعیین میکند.
نتیجه گیری
بزرگ
شدن سینه در مردان میتواند سبب افزایش اضطراب و احساس شرمساری شود. پنهان کردن
ژنیکوماستی دشوار است و یک چالش در روابط زناشویی به حساب میآید. در طول دوران
بلوغ، ژنیکوماستی میتواند پسران را هدف آزار و اذیت هم سن و سالهای خود قرار
دهد و انجام فعالیتهایی مانند شنا کردن و تعویض لباس در رختکن را دچار مشکل کند.
در صورتی که شما دچار عارضه ژنیکوماستی باشید، فارغ از هر سنی ممکن است احساس
نارضایتی از وضعیت جسمانی خود داشته باشید. برای بهتر کنار آمدن با این عارضه تا
زمان بهبودی میتوانید با خانواده و اطرافیان خود در خصوص مشکلی که دارید صحبت
کنید تا آنها ضمن آگاهی از این موضوع، بیشترین حمایت روحی را از شما به عمل
آورند.
کلینیک دکتر وهاب آقایی با در اختیار داشتن آخرین تجهیزات و دستگاههای
تشخیصی از جمله انواع دستگاههای سونوگرافی و ماموگرافی در طول مسیر تشخیص و درمان
ژنیکوماستی همراه شما خواهد بود. دکتر وهاب آقایی، با دارا بودن تخصص در زمینه تشخیص و درمان اینگونه بیماریها در یکی از معتبرترین کلینیکها واقع در خیابان ولیعصر انواع خدمات تشخیصی و درمانی را با تجهیزات بسیار پیشرفته ارائه میدهد. اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر هستید با مرکز رادیولوژی و سونوگرافی دکتر وهاب آقایی تماس بگرید.
منبع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gynecomastia/symptoms-causes/syc-20351793