سونوگرافی غربالگری جنین چیست؟ انواع و چگونگی انجام آن

غربالگری قبل از تولد راهی برای تعیین احتمال ابتلای نوزاد به تریزومی 21 (سندرم داون) یا تریزومی 18 است. این مشکلات با افزایش سن مادر (یا سن اهدا کننده تخمک) افزایش می‌یابد. گاهی اوقات غربالگری قبل از تولد می‌تواند به شما در مورد شانس ابتلا به سایر بیماری‌های ژنتیکی مانند تریزومی 13 و تفاوت‌های کروموزوم‌های جنسی بگوید. غربالگری قبل از تولد هیچ خطری برای بارداری ندارد زیرا شامل یک سونوگرافی ساده است.

غربالگری سونوگرافی قبل از تولد معمولا تشخیصی و جزئی آزمایش‌های تشخیصی نیز به شمار نمی‌رود. آزمایش‌های تشخیصی، مانند نمونه برداری از پرزهای کوریونی یا آمنیوسنتز، می‌توانند در مورد تریزومی 21 و تریزومی 18 در دوران بارداری پاسخ "بله" یا "خیر" به شما بدهند.

غربالگری جنین شمال چندین مرحله و انواع مختلف است. این عناوین شامل موارد زیر است:

زمان مناسب برای انجام غربالگری سه ماهه اول از 11 هفته تا 13 هفته و6 روز جنین می‌باشد. در این دوره احتمال خطر سندرم داون (تریزومی 21) (تریزومی13) و تریزومی (18) را مشخص می‌شود. (اگر در سه ماهه دوم بارداری خود هستید، یا اگر به سونوگرافی دسترسی ندارید، ممکن است نتوانید غربالگری سه ماهه اول بارداری را انجام دهید.) این فرایند شامل یک آزمایش خون به‌علاوه یک سونوگرافی برای بررسی ضخامت پشت گردن (سونوگرافی ان تی) و وجود استخوان بینی (ان بی) می‌باشد.

شفافیت نوکال nuchal translucency  به محفظه مایعات در پشت گردن جنین اشاره دارد. اندازه گیری شفافیت نوکال بخشی از آزمایش غربالگری ترکیبی برای تریزومی 21 و تریزومی 18 افزایش اندازه NT شانس سایر تفاوت‌های کروموزومی، شرایط ژنتیکی نامناسب را افزایش می‌دهد و همچنین می‌تواند برای پیش‌بینی تشخیصی تفاوت‌های ساختاری که ممکن است بعداً در بارداری آشکارتر شوند (مانند نقص قلبی) مفید باشد.

در زمان سونوگرافی NT، سونوگرافیست یا پزشکی که اسکن را انجام می‌دهد نیز می‌تواند تاریخ زایمان شما را به طور دقیق پیش بینی کند، تعیین کند که چند نوزاد را حمل می کنید و رشد اولیه ساختاری اولیه جنین را بررسی کند.

سونوگرافی غربالگری مرحله دوم، اسکن از رحم و جنین در شکم که در حدود هفته‌های 18 تا 22 بارداری انجام است. در این مرحله می‌توان جنسبت نوازد را نیز تشخیص داد. غربالگری مرحله دوم به این دلیل در زمان هفته‌های 18 تا 22 بارداری انجام می‌شود که مورفولوژی همه اندام‌ها کامل شده‌اند و می‌توان یک ارزیابی دقیق از ساختار آناتومیک جنین انجام داد. در مرحله دوم غربالگری سونوگرافی آنومالی مواردی همچون صورت جنین و لب شکری بودن جنین مورد بررسی قرار می‌گیرد وستون فقرات از لحاظ طولی و هم مقطع عرضی بررسی می‌شود تا اطمینان ایجاد شود که همه استخوان‌ها در یک ردیف قرار گرفته‌اند.

بخشی از این غربالگری در مرحله اول غربالگری و بخش دیگری از آن در مرحله دوم غربالگری انجام می‌شود و این سونوگرافی‌ها در مقایسه با هر یک از تست‌های غربالگری سه ماهه اول و دوم به تنهایی حساس‌ترند و برای غربالگری سندروم داون، تریزومی 18 و تریزومی 13 و اختلالات لوله عصبی به کار می‌روند.

پس از انجام غربالگری در سه ماهه اول مادران باردار به سه گروه تقسیم می‌شوند:

• گروه‌های ریسک بالا
• ریسک متوسط
• و ریسک پایین

افرادی که در گروه ریسک بالا قرار دارند برای انجام تست تشخیصی CVS5 فرستاده می‌شوند. اما افراد با ریسک پایین نیاز به تست غربالگری دیگری ندارد.

در سونوگرافی آنومالی جفت مایع آمنیوتیک و بندناف مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند. جفت ممکن است در دیوار جلویی رحم یا دیوار پشتی رحم یا نزدیک با بالا یا پایین رحم باشد. اگر جفت پایین باشد نیاز است که سونوگرافی دیگری در سه ماهه سوم بارداری جهت ارزیابی موقعیت جفت وجنین انجام ‌بگیرد.

سونوگرافی آنومالی جنین برای تشخیص زود هنگام بیماری‌های مادرزادی بسیار خطرناک مورد استفاده است. عدم تشخیص به موقع این بیماری‌ها ممکن است باعث بروز عقب ماندگی ذهنی، کند شدن رشد جسمانی و حتی مرگ نوزاد شود. در سه ماهه دوم بارداری با انجام سونوگرافی آنومالی تمامی اجزای جنین ازقبیل سر و شکم، دست و پا، قلب، ریه، انگشتان و… جزء به جزء مورد بررسی قرار می‌گیرند تا بیماری‌های مربوطه مورد تشخیص قرار داده شود. پزشک متخصص با انجام سونوگرافی آنومالی بخش‌های مختلف جنین از جمله: اندازه‌گیری محیط اطراف سر، اندازه‌گیری محیط شکم، اندازه‌گیری استخوان ران مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آیا دانستن اینکه آیا شانس بالاتر یا کمتری برای داشتن فرزندی با تریزومی 21 یا تریزومی 18 وجود دارد، در دوران بارداری برای شما مفید خواهد بود؟

برخی از افراد ترجیح می دهند تا زمان تولد نوزاد منتظر این اطلاعات باشند. اما گروه دیگری از افراد می‌خواهند بدانند که آیا تفاوت کروموزومی وجود دارد تا به آن‌ها کمک کند برای داشتن فرزندی که ممکن است به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد آماده شوند.

هنگامی که تفاوت کروموزومی وجود دارد، پزشک ممکن است تغییراتی را در نحوه مراقبت از بارداری یا برنامه زایمان توصیه کند. برخی از افراد در صورت تایید نتیجه توسط آزمایشات تشخیصی، ممکن است نسبت به پایان دوران بارداری و خروج جنین اقدام کنند.

هیچ کس نمی‌تواند به شما بگوید که آیا غربالگری قبل از تولد برای شما مناسب است یا خیر. انجام غربالگری یک تصمیم شخصی است و هیچ پاسخ درست یا غلطی برای آن وجود ندارد. تمام غربالگری‌های قبل از تولد اختیاری است.

در طول سونوگرافی تعیین جنسیت، شما روی تخت مخصوص سونوگرافی دراز می‌کشید و ناحیه شکم خود را برهنه می‌کنید. سپس متخصص سونوگرافی با استفاده از ژل مخصوص سطح شکم شما را پوشانده و با استفاده از تجهیزات سونوگرافی، ناحیه لگن و رحم شما را مورد سونوگرافی قرا می‌دهد.

این اسکن به طور معمول حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به طول می‌انجامد. در صورتی که جنین در وضعیت نامناسب قرار گرفته باشد یا متخصص سونوگرافی دید مناسب از جنین نداشته باشد یا مادر دارای اضافه ‌وزن یا بافت بدن متراکم باشد کیفیت تصاویر ممکن است کاهش یابد

تصاویر به پزشک متخصص زنان و زایمان شما ارجاع می‌شود تا پزشک در خصوص سلامتی جنین، پسر یا دختر بودن او و همچنین سلامتی شما اظهارنظر کند.

سونوگرافی واژینال به پزشک یا متخصص سونوگرافی (سونوگرافیست) اجازه می‌دهد جنین را ببیند و اندازه گیری کند. حتی ممکن است متوجه شوید که دوقلو یا سه قلو باردار هستید.

همچنین به پزشک یا متخصص سونوگرافی اجازه می‌دهد تا واژن، جفت، دهانه رحم، لوله‌های فالوپ، رحم و تخمدان های شما را نیز بررسی کند.

می‌توان از سونوگرافی واژینال به جای سونوگرافی استاندارد شکم استفاده کرد که در آن پروب روی شکم شما قرار می‌گرفت.

سونوگرافی واژینال زمانی توصیه می‌شود که پزشک یا ماما تصویر تشخیصی واضح تری نسبت به تصویری که می‌تواند از طریق سونوگرافی استاندارد شکم دریافت کند، بخواهد.

سونوگرافی واژینال توسط پزشک یا متخصص سونوگرافی در بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود.

متخصص برای این کار از یک کاوشگر استفاده می‌کند که کمی پهن تر از انگشت شماست.‌ احتمالاً از شما خواسته می شود قبل از شروع سونوگرافی مثانه خود را خالی کنید.

از شما خواسته می‌شود که نیمه پایینی لباس خود را در بیاورید و روی میز معاینه با زانوهای خمیده دراز بکشید. ممکن است رکاب وجود داشته باشد، یا ممکن است باسن شما کمی بالا آمده باشد.

پروب توسط یک غلاف پوشانده شده است که سپس با ژل روان کننده پوشانده می‌شود. به آرامی به مدت 5 تا 8 سانتی متر داخل واژن شما قرار می‌گیرد. این کار معمولاً ضرری ندارد، اما شما احساس فشار خواهید کرد و ممکن است ناراحت کننده باشد.

کاوشگر به اطراف منتقل خواهد شد تا بهترین دید را از آنچه در حال بررسی است بدست آورد. معاینه معمولاً 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد.

سونوگرافی واژینال برای شما و کودکتان بی‌خطر است، اما ممکن است در طول انجام این فرایند، کیسه آب شما پاره شود. این اتفاق بسیار نادر است.

اگر به لاتکس حساسیت دارید، به سونوگرافیست اطلاع دهید تا بتواند از غلاف بدون لاتکس روی پروب استفاده کند.

این روش هیچ عارضه‌ای ندارد، بنابراین می‌توانید به فعالیت‌های عادی خود بازگردید، از جمله رانندگی و کارهای روزمره.

تست‌ها و سونوگرافی‌های غربالگری کاملا بی‌خطر هم برای مادر و هم برای جنین است. اگر در طول باردازی خود نیاز به غربالگری‌های سونوگرافی داشتید، حتما آن را انجام دهید تا فرزند سالم داشته باشید. البته این تست‌ها کاملا اختیاری بوده و به صورت داوطلبانه انجام می‌شود. پس اگز تمایلی به انجام غربالگری نداشتید، مشکلی نخواهد بود.

غربالگری در تعیین جنسیت، تشخیص مشکلات و بیماری‌های مادرزادی در جنین موثر است. هزینه‌ها انجام این روش را می‌توانید از طریق ارائه دهنده خدمات درمانی و بهداشتی خود جویا شوید.

مرکز تصویر برداری دکتر وهاب آقایی به عنوان یکی از بهترین مراکز تصویر برداری در تهران، خدمات سونوگرافی، ماموگرافی و رادیولوژی را با بالا ترین کیفیت و کمترین امکان خطا در نتیجه به مراجعین خود ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر تماس بگیرید.

https://www.pregnancybirthbaby.org.au/vaginal-ultrasound

https://www.prenatalscreeningontario.ca/en/pso/about-prenatal-screening/nuchal-translucency-ultrasound.aspx

https://www.prenatalscreeningontario.ca/en/pso/about-prenatal-screening/about-prenatal-screening.aspx

https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/in-depth/prenatal-testing/art-20045177

https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/prenatal-screening

بیوپسی تحت گاید سونوگرافی چیست؟

نمونه برداری پستان چیست و چگونه انجام می شود؟