سونوگرافی بیضه یک روش تشخیصی است که با کمک آن تصاویری از بیضه‌ها و بافت‌های
اطراف در کیسه بیضه تهیه میشود. به این روش اسکن اولتراسوند هم گفته میشود. بیضه‌ها
اندام‌های اصلی تولیدمثل مردان هستند. در این عضو، اسپرم‌ها و هورمون‌های جنسی
مردانه (تستوسترون) ترشح میشود. سونوگرافی روشی ایمن، بدون درد و غیرتهاجمی برای تشخیص مشکلات جسمی
و بیماری در بیضه است.
بعد از انجام سونوگرافی، نوبت به تفسیر نتایج آن می‌رسد. شاید برای شما هم
جای سوال داشته باشد که اصطلاحات به کار رفته در سونوگرافی به چه معناست؟ اگر می‌خواهید
در مورد تفسیر جواب سونوگرافی بیضه اطلاعات مفیدی را بدست آورید، این مطلب را از
دست ندهید.
رادیولوژیست بعد از دیدن تصاویر مربوط به سونوگرافی بیضه، نتیجه را تجزیه و
تحلیل می‌کند. سپس گزارشی را با جزئیات برای پزشک ارسال می‌کند. اگر در تصاویر
مربوط به سونوگرافی مشکلات یا عامل غیرطبیعی دیده شود، می‌تواند نشانه یکی از
موارد زیر باشد:
- وجود عفونت در بیضه
- وجود کیست خوش‌خیم در بیضه
- پیچ‌خوردگی بیضه که باعث محدود شدن جریان خون در بیضه
میشود.
- وجود تورمور در بیضه
- ابتلا به هیدروسل (کیسه خوش خیم از مایعات در اطراف
بیضه)
- اسپرماتوسل (کیست پر از مایع در مجاری بیضه)
- واریکوسل (تورم ورید در عروق اسپرماتیک بیضه)
اگر رادیولوژیست یکی از این حالات را تشخیص دهد، انجام معاینات بیشتر را به
پزشک توصیه می‌کند.
در روش تشخیصی سونوگرافی بیضه، اصطلاحات رایجی در بین رادیولوژیست‌ها وجود
دارد. اصلی‌ترین اصلاحاتی که برای تفسیر سونوگرافی کالر داپلر بیضه به آن نیاز
دارید، عبارتنداز:
اولتراسوند بیضه (Ultrasound)
اولتراسوند بیضه همان آزمایش سونوگرافی بیضه است. در این روش از امواج صوتی
یا اولتراسوند (Ultrasound)
استفاده میشود تا رادیولوژیست بتواند تصاویری را از بیضه و بافت‌های اطراف آن را
مشاهده کند.
نوده
اسکروتوم (scrotal
mass)
اصطلاحا توده اسکروتوم به معنای وجود توده غیرطبیعی یا یک برآمدگی در داخل
کیسه بیضه است. کیسه بیضه، کیسه‌ای از پوست است که بیضه‌ها
را در داخل خود جای داده است. البته اصطلاح جرم اسکروتوم به معنای وجود بیماری
سرطانی نیست. بلکه می‌تواند از یک توده غیرسرطانی خبر دهد.
اپیدیدیمیت
(Epididymitis)
اصطلاح اپیدیمیت یا اپیدیدیمیت به نوعی التهاب در بیضه‌ها اشاره دارد. این
بیماری در اثر عفونت‌های مقاربتی مثل کلامیدیا (STI) ایجاد میشود.
هیدروسل (Hydrocele)
یک اصطلاح دیگر در تفسیر جواب سونوگرافی بیضه «هیدروسل» است. این اصطلاح به
وجود کیسه‌های طبیعی در اطراف بیضه اشاره دارد. زمانی که کیسه‌هایی از مقدار کمی
مایعات در اطراف بیضه ایجاد و باعث تورم شود، رادیولوژیست به آن هیدروسل می‌گوید.
سرطان (Cancer)
یکی دیگر از اصطلاحاتی که در تفسیر سونوگرافی کالر داپلر بیضه رایج است، Cancer به
معنای سرطان است که با آن آشنایی کامل دارید. توضیح بیشتر آنکه سرطان به معنای رشد
غیرطبیعی سلول‌ها باشد که موجب ایجاد یک توده میشود.
واریکوسل (Varicocele)
یکی دیگر از اصطلاحاتی که برای تفسیر سونوگرافی بیضه به مفهوم آن نیاز
دارید، واریکوسل استاین بیماری در 15 تا 20 درصد مردان رخ می‌دهد. دلیل اصلی آن
بزرگ شدن رگ‌های بیضه است و بعد از سن بلوغ ایجاد میشود.
کیست
اپیدیدیم یااسپرماتوسل (spermatocele)
اسپرماتوسل یک توده کیست مانند است که در اپیدیدیم رشد می کند. این توده
غیرسرطانی است و معمولا موجب بروز درد نمی شود. اسپرماتوسل با اینکه در نزدیکی
بالا و پشت بیضه تشکیل می شوند اما از آن ها جدا می باشد. این
بیماری نگران‌کننده نیست و از آنجایی که این کیست ها معمولا شناسایی نشده و اغلب
دردی ایجاد نمی کنند، به ندرت نیازمند درمان هستند.
تورشن یا
پیچش بیضه (Testicular
torsion)
یک اصطلاح دیگر در تفسیر جواب سونوگرافی بیضه تورشن بیضه است. این عارضه
زمانی رخ می‌دهد که بیضه‌ها به دلیل آسیب‌دیدگی و یا تصادف دچار پیچ خوردگی شده
باشند. این عارضه بیشتر در نوجوانان بین 13 تا 17 سال رخ می‌دهد. در موارد کمی هم
مردان در هر سنی درگیر آن می‌شوند.
فتق یا هرنی
(Hernia)
فتق یا هرنی هم اصطلاحی است که برای تفسیر جواب سونوگرافی بیضه به آن نیاز
دارید. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از روده به سمت پایین حرکت کند و
وارد یکی از بیضه‌ها شود. وقتی اندازه طبیعی بیضه در سونوگرافی دیده نشود، ممکن
است یک دلیل آن وجود فتق باشد. زیرا کیسه بیضه را بیش از حد بزرگ نشان می‌دهد.
کریپتورکیدیسم
یا بیضه نهفته (Cryptorchidism)
به این معنا که بیضه‌ها قبل از به دنیا آمدن در داخل شکم نوزاد پسر هستند.
اما بعد از تولد بیضه‌ها از داخل شکم رشد کرده و به سمت اسکروتوم حرکت می‌کنند.
اما اگر این اتفاق نیفتد، به آن نهفتگی بیضه گفته میشود.
پارانشیم
یک اصطلاحات سونوگرافی بیضه پارانشیم است. این اصطلاح رایج در میان
رادیولوژیست‌ها به معنای نسج سلولی نرم و اسفنجی است که در بین پوست و بیضه‌ها قرار
دارد. در سونوگرافی می‌توان تورم و یا بزرگ شدن این ناحیه را به راحتی تشخیص داد.
هماتوم هایپراکو
هماتوم به معنای تجمع لخته خون در بیرون از رگ‌های خونی است. هماتوم
هایپراکو نیز به وجود توده از لخته خونی اشاره دارد.
بخشی از تفسیر سونوگرافی کالر داپلر بیضه به اندازه‌های بیضه مربوط میشود.
به همین دلیل داشتن اطلاعاتی در مورد اندازه طبیعی بیضه‌ها اهمیت دارد. براساس
تحقیقات انجام شده، اندازه
بین از سنین بین 8 سالگی حدود 1.4 میلی لیتر است. در هر سال هم بیضه به اندازه 0.5
میلی‌لیتر رشد دارد تا به سن 16 سالگی برسید. در این سن حجم بیضه‌ها حدود 16.6
میلی لیتر است. البته این میزان به طور تقریبی محاسبه شده است.
در مورد اندازه طبیعی بیضه در سونوگرافی هم اندازه‌های زیر استانداردهای
لازم هستند:
4-6 سالگی: قطر بیضه‌ها
بین 1 تا 2 سانتی‌متر
6-8 سالگی: قطر بیضه‌ها
بین 1.5 تا 2.1 سانتی‌متر
8-10 سالگی: قطر
بیضه‌ها بین 1.5 تا 2.5 سانتی‌متر
10-14 سالگی: قطر
بیضه‌ها بین 2.8 تا 4.2 سانتی‌متر
14-16 سالگی: قطر
بیضه‌ها بین 3 تا 5 سانتی‌متر
16-18 سالگی: قطر
بیضه‌ها بین 4.5 تا 5.5 سانتی‌متر
18-20 سالگی: قطر
بیضه‌ها بین 4.7 تا 5.3 سانتی‌متر
20-25 سالگی: قطر
بیضه‌ها بین 4.5 تا 5.8 سانتی‌متر
|
اندازه طبیعی بیضه‌ها ارتباطی با اندام و جثه مردان ندارد. همچنین ازدواج هم بر روی اندازه قطر بیضه تاثیرگذار نیست. از سوی دیگر بعد از سن 25 سالگی اندازه بیضه‌ها ثابت باقی می‌ماند.
|
اصطلاحات و معانی که در
این مطلب برای تفسیر سونوگرافی کالر داپلر بیضه یا اولتراسوند ذکر کردیم، می‌تواند
کمک زیادی به شما کند. با این حال بهتر است برای تفسیر سونوگرافی همواره از متخصص
کمک بگیرید. کلینیک تصویربرداری دکتر وهاب آقائی یکی از برترین کلینیک های شهر تهران است که
برای انجام کلیه خدمات مرتبط با سونوگرافی و رادیولوژی در خدمت شماست.