قارچها انواع
مختلفی دارند و برخی از آنها بیماریها و عفونتهایی برای بدن انسان ایجاد میکنند.
کاندیدیاز یا کاندیدیازیس یکی
از انواع این قارچهاست که باعث ایجاد بیماری در بدن افراد میشود. این مخمر در
حالت عادی نیز روی بدن انسان در نقاطی مانند پوست، دهان و شکم زندگی میکند. اما
زمانی که به دلایل مختلف بیش از حد تکثیر شوند، باعث ایجاد بیماری برفک زبانی، کاندیدیاز
دهانی، پوستی، تناسلی و واژینال میشوند. در این مقاله قصد داریم توضیحات جامعی در
مورد علت، علائم و نحوه پیشگیری از انواع کاندیدیاز ارائه دهیم.
فراوانی قارچ کاندیدیازیس در بدن توسط باکتریهای طبیعی بدن و سیستم ایمنی کنترل میشوند. اما زمانی که باکتریهای مفید به دلیل
مصرف آنتی بیوتیک کاهش پیدا کنند یا سیستم ایمنی بدن ضعیف شود، احتمالا کاندیدیاز
تبدیل به یک عفونت قارچی میشود. این عفونت انواع مختلفی دارد. ممکن است به صورت
موضعی بخشی از بدن را درگیر کند. اما در صورتی که شرایط جسمانی فرد خوب نباشد احتمال
بروز بیماریهای جدیتر نیز وجود خواهد داشت.
همانطور که گفته
شد، این بیماری انواع مختلفی دارد. هر کدام از انواع آنها بخش خاصی از بدن را
درگیر میکنند. در ادامه توضیحاتی در مورد هر کدام از شکلهای این بیماری ارائه
دادهایم.
وقتی این عفونت
کاندیدیاز در دهان و گلو پخش شود، بیماری به نام کاندیدیاز یا برفک دهان ایجاد
خواهد شد. کاندیدیاز زبان و دهان در گروههای زیر شایعتر است:
-
نوزادان و کودکان
-
افراد مسن
-
افرادی که به دلیل درمان بیماری سرطان سیستم ایمنی ضعیفتری دارند.
-
افرادی که داروهای استروئیدی و آنتیبیوتیکهای قوی در مدت
طولانی مصرف میکنند.
-
افرادی که به دیابت مبتلا هستند.
برفک کاندیدیاز معمولا بعد از مدتی با رعایت روشهای درمانی
از بین میرود.
علائم
کاندیدیاز دهانی
-
لکههای سفید یا زرد در جایگاههای مختلف دهان مانند روی
زبان، لبها، لثهها، سقف دهان و قسمت داخلی گونه
-
قرمزی بیش از حد حفره دهان و گلو
-
احساس درد در دهان و گلو به خصوص هنگام بلع
-
ایجاد
ترک در گوشههای دهان
موارد
بالا جزو مهمترین علائم candidas زبانی هستند.
علت کاندیدیاز دهان
چیست؟
کاندیدیاز دهان و زبان ممکن است به علتهای مختلف، از جمله موارد زیر ایجاد شود:
-
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان.
-
استفاده از دندانهای مصنوعی.
-
مشکلات گوارشی به خصوص مشکلات در هضم صحیح غذا.
-
استفاده بیش از اندازه از الکل یا استعمال دخانیات.
-
ممکن است برفک دهان نوزادان در بدو تولد به خاطر کاندیدیازیس واژینال مادر
ایجاد شود.
رعایت بهداشت دهان و دندان به خصوص در گروههای مستعد میتواند تا حد زیادی از بروز این بیماری کاندیدیاز دهانی و زبانی پیشگیری کند. |
این عفونت در بین
خانمها بسیار شایع است. به گونهای که سه نفر از هر چهار زن حداقل یک بار در طول
زندگی خود به عفونتهای قارچی واژن مبتلا میشود. این بیماری ممکن است در آقایان
نیز ایجاد شود. اما شیوع آن نسبت به خانمها بسیار کمتر است. بیماران باید بدانند
که کاندیدیاز تناسلی چیست. در غیر این صورت ممکن است آن را با سایر عفونتهای
تناسلی و واژینال اشتباه بگیرند و روشهای درمان اشتباه استفاده کنند. یک اشتباه
مهم در این زمینه مصرف آنتی بیوتیکهاست. آنها شرایط پیشرفت بیماری کاندیدیاز
واژن را بیشتر مهیا میکنند.
علت کاندیدیاز واژینال و تناسلی
این عفونت معمولا
هنگام بر هم ریختن تعادل واژینال ایجاد میشود. شرایطی چون بارداری، دیابت،
استفاده از روانکنندهها و اسپرمکشها از جمله شرایطی است که باعث ایجاد این
مشکل میشود. البته سیستم ایمنی ضعیف و کمبود باکتریهای مفید در بدن نیز از دیگر
علتهای افزایش ریسک ابتلا به کاندیدیاز دستگاه تناسلی است. کاندیدیاز در بارداری
ممکن است بعد از تولد به نوزاد نیز منتقل شود. به همین دلیل لازم است که این عفونت
تا پیش از تولد درمان شود.
علائم کاندیدیاز
تناسلی
برای مراجعه به موقع
به پزشک باید بدانید که علائم کاندیدیاز چیست. در ادامه این علائم را بیان کردهایم:
-
قرمزی و تورم ناحیه خارجی دستگاه تناسلی
-
احساس درد هنگام ادرار
-
احساس ناراحتی هنگام برقراری رابطه جنسی
-
ترشحات سفیدی و پنیری شکل از واژن
-
آقایان
نیز هنگام ابتلا به این بیماری احتمالا خارش در آلت تناسلی خود را تجربه خواهند
کرد.
از آنجایی که این بیماری شباهتهایی به سایر بیماریهای مقاربتی دارد، لازم است برای تشخیص آن به پزشک مراجعه شود. |
این نوع از بیماری کاندیدیازیس معمولا کودکان را
درگیر میکند. نقاطی که در معرض رطوبت قرار دارند، بیشتر درگیر عفونت کاندیدیاز
خواهند شد.
علت
کاندیدیاز پوستی چیست؟
زمانی که پوست
بچهها مدت طولانی در معرض رطوبت و آلودگی پوشک باقی بماند، احتمال بروز این عفونت
افزایش پیدا میکند. همچنین در صورتی که بعد از استحمام بدن فرد کامل خشک نشود یا
از لباسهای مرطوب استفاده کند، احتمال ایجاد این عفونت افزایش پیدا میکند.
علائم
کاندیدیاز پوستی چیست؟
خارش، قرمزی پوست
و تورم از علائم ایجاد این مشکل برای کودکان است. از طرف دیگر سیستم ایمنی ضعیف
کودکان باعث مقاومت کمتر آنها در برابر این عفونت قارچی میشود. به همین دلیل
والدین باید توجه داشته باشند که پوشک بچهها برای مدت طولانی خیس باقی نماند.
اگر مخمر به
واسطه استفاده از داروهای اشتباه یا دستگاههای آلوده وارد جریان خون شود، اعضای
مختلف بدن را درگیر خواهد کرد. این عفونتهای جدی بیشتر برای خون، قلب، مغز، چشمها
و استخوان ایجاد میشوند. احتمال ایجاد این عفونت نیز برای افراد مبتلا به سیستم
ایمنی ضعیف، افراد دیالیزی و بیماران سرطانی بیشتر است.
پزشک پیش از هر
چیز در مورد سابقه پزشکی بیمار سوال میکند. او در مورد رژیم غذایی اخیر، استفاده
از آنتیبیوتیکها و داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی سوال میکند. همچنین در
صورتی که به عفونت قارچی مشکوک شود، از شما سوالاتی در مورد شرایط قرار گرفتن پوست
در معرض رطوبت زیاد یا ایجاد شرایط مناسب برای رشد مخمر سوال خواهد پرسید.
معاینات فیزیکی
در اکثر موارد
پزشک با استفاده از معاینات فیزیکی متوجه وجود انواع مختلف کاندیدیاز میشود. اما
در برخی موارد ممکن است پزشک بخشی از سطح پوست درگیر با عفونت را برای نمونهبرداری
بتراشد. ممکن است برخی از افراد بیش از یک بار به این عفونت مبتلا شده باشند. به
همین دلیل تشخیص در آنها سادهتر است.
آندوسکوپی
در موارد شدیدتر
ممکن است بیمار به آندوسکوپی مری نیاز داشته باشد. دستگاه آندوسکوپ امکان دیدن
داخل مری را برای پزشک فراهم میکند. همچنین ممکن است به کمک آن نمونهبرداری
انجام شود و مورد بررسی قرار گیرد.
آزمایش خون
برای تشخیص
کاندیدیاز مهاجم یا پیشرفته ممکن است بیمار به آزمایش خون نیاز داشته باشد. در
صورت وجود مخمر در خون بیمار، باید از روشهای درمانی پیشرفتهتری برای بهبود آن
در کوتاهترین زمان ممکن استفاده کرد.
روش درمان هر
کدام از انواع بیماری متفاوت است. اما به طور کلی برای درمان بیماری کاندیدیاز از
داروهای ضد قارچ استفاده میشود. برای عفونتهای قارچی داخلی مانند برفک دهان و
کاندیدیاز مهاجم، از ضد قارچهای خوراکی استفاده میشود. اما برای عفونتهای سطح
پوست احتمالا به کرمها و ژلهای ضد قارچ مخصوص نیاز است. در صورتی که شدت بیماری
زیاد باشد، احتمالا از داروهای ضد قارچ وریدی برای مقابله با بیماری و پیشگیری از
پیشرفت آن استفاده میشود.
رعایت برخی از
نکات به شما در پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک میکند.
-
بعد از دستشویی ابتدا ناحیه جلو و سپس پشت را بشویید. دهانه
روده پر از قارچ و مخمر است.
-
بعد از استحمام بدن و موهای خود را کامل خشک کنید.
-
در اطراف دستگاه تناسلی از صابون استفاده نکنید. صابون باعث
از بین رفتن باکتریهای مفید این ناحیه میشود.
-
لباسهای زیر را که در آخرین بار ابتلا به عفونتهای قارچی
پوشیدهاید دور بیندازید یا آنها را کاملا ضد عفونی کنید. منظور از ضد عفونی
جوشاندن لباسهاست.
-
از
تامپونهای معطر استفاده نکنید.
-
رعایت بهداشت دهان و دندان.
-
ترک سیگار و کاهش مصرف الکل.
-
کاهش مصرف غذاهای دارای مواد اسیدی یا قندی.
-
عدم استفاده از لباسهای مرطوب و خشک کردن بدن به صورت کامل
بلافاصله بعد از حمام.
-
پیشگیری از خیس ماندن پوشک نوزادان و سالمندان.
یک نکته کلی برای پیشگیری از ابتلا به کاندیدیاز رعایت بهداشت شخصی است. |
جمع بندی
در این مقاله
اطلاعاتی در مورد انواع مختلف کاندیدیاز ارائه دادیم. همچنین در مورد روشهای
تشخیص و درمان این بیماری صحبت کردیم. در برخی موارد بیماران حتما باید تستها و
آزمایشهایی برای اطمینان از سلامتی خود انجام دهند. مرکز تصویربرداری و سونوگرافی دکتر وهاب آقایی
یکی از بهترین مراکز تصویربرداری در تهران
به شمار میرود. در این مرکز کلیه فاکتورهای بهداشتی رعایت میشود و بیماران در
سلامت کامل مورد آزمایش قرار میگیرند. برای رزرو نوبت میتوانید از طریق سایت دکتر
وهاب آقایی اقدام کنید.