لخته شدن خون
اولین کاری است که بدن در مقابل خونریزی انجام می دهد تا جلوی از دست دادن خون گرفته شود این یک واکنش طبیعی بدن است و به طور طبیعی باعث هدر نرفتن خون می شود تا اندام های بدن دچار کم خونی نشوند.
در این جا به دو بیماری عروقی که توسط لخته شدن خون رخ می دهد می پردازیم :
1- ترومبوز عمیق سیاهرگ (DVT) و نشانه های آن
2- آمبولی ریوی و نشانه های آن
برای سرخرگهای بدن هنگام لخته شدن خون ممکن است دو اتفاق مهم رخ دهد:
1- حمله قلبی : هنگامی که عضله قلب دچار عدم خون رسانی کافی می شود
2- سکته مغزی : هنگامی که قسمتی از مغز دچار کمبود خون رسانی می گردد
ترومبوز عمیق سیاهرگ در پا ، یک عامل مهم ایجاد آمبولی ریوی است.
آمبولی به معنای انسداد و گرفتگی راه رگ می باشد. وقتی که یک لخته در بدن رخ می دهد این لخته می تواند در بدن حرکت کرده و به ریه ، مغز و قلب برسد.
اینکه از ترومبوز سیاهرگ صحبت می شود به خاطر این است که سیاهرگها استعداد بیشتری نسبت به سرخرگ ها در گرفتگی و انسداد دارند. زیرا سرعت جریان خون در سرخرگها بیشتر از سیاهرگ هاست و نیز انعطاف پذیری سرخرگ ها نیز بیشتر از سیاهرگهاست.
گاهی اوقات آمبولی ریوی در بیماران دیده می شوند اما بدون ترومبوز عمیق وریدی (DVT) همچنین بیماران می توانند هر دو نوع لخته شدن را داشته باشند.یعنی هم DVT و هم آمبولی ریوی را داشته باشند.
تحقیقات جدید نشان می دهد که آمبولی و DVT هر دو قابل پیشگیری هستند.مرکز تحقیقات و کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) اعلام کردند که 50 درصد لخته شدن ها در مدت زمان بستری شدن بیمارها در بیمارستان و قبل از عمل جراحی رخ داده است و این خود نشان دهنده ریسک های بیماران نیازمند به عمل جراحی و مراقبت های پزشکی است.
ترومبوز عمیق وریدی چیست ؟ (DVT)
DVT معمولا در اندامهای دور از قلب و ریه رخ می دهد.مثلا در ساق پا ، ران .اما گاهی در دست ها نیز رخ می دهد همچنین DVT میتواند در لگن نیز رخ دهد. بیشتر DVT ها در بیمارستان و مدت زمان بستری شدن به وقوع می پیوندد. برخی بیماریها مانند سرطان می توانند ریسک DVT را افزایش دهند.
علایم آمبولی ریوی
- تنفس بریده بریده
- درد هنگام تنفس عمیق
- تند تند نفس زدن و ضربان بالای قلب
- سرفه های همراه خون
- دلواپسی و نگرانی
- تعرق زیاد
عوامل مهم ایجاد DVT
- چاقی
- مصرف دخانیات
- کم آبی بدن (دهیدراسیون)
- انواع دیگری از لخته شدن خون در دیگر نقاط بدن
- بارداری
علایم بالینی ترومبوز وریدی عمیق :
- ورم و آماس
- درد
- حساس شدن (از نظر عاطفی)
- داغ شدن و قرمز شدن پوست
نکته مهم :
یک آمبولی ریوی موجب مسدود شدن شریان در قفسه سینه می باشد
با مسدود شدن مسیر خون در رگها لخته می شود . آمبولی ریوی و DVT ارتباط تنگاتنکی
با هم دارند و اغلب افراد دچار هر دو می گردند